ایزوپروپیل الکل

ایزوپروپیل الکل چیست؟ نحوه خرید آن چگونه است؟

ایزوپروپیل الکل یا ایزوپروپانول یا الکل مالشی یک ترکیب شیمیایی با فرمول مولکولی C₃H₈O است که به عنوان یکی از پرکاربردترین الکل‌ها در صنعت و بهداشت شناخته می‌شود. این ماده که مایعی بی رنگ، فرار و با بوی تند است به عنوان حلال و ضدعفونی‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تاریخچه تولید ایزوپروپیل الکل

اولین بار در سال 1853، شیمیدان فرانسوی، فردینان دِ برواین، این ماده را از طریق سنتز ایزوپروپیل یدید و هیدرولیز آن به دست آورد. تا اینکه در سال ۱۹۲۰ توسط شرکت استاندارد اویل (Standard Oil) از پروپیلن تولید شد. این تولید یکی از اولین نمونه‌های موفق در استفاده از ترکیبات شیمیایی به دست آمده از نفت خام بود. پروپیلن از نفت خام به دست می‌آید و سپس از طریق هیدراتاسیون (افزودن آب) به ایزوپروپانول  تبدیل می‌شود.

در طول جنگ جهانی اول، تقاضا برای این الکل به طور قابل توجهی افزایش یافت، زیرا از آن به عنوان حلال در تولید مواد منفجره استفاده می‌شد. پس از جنگ، کاربردهای جدیدی برای این الکل کشف شد، از جمله به عنوان ضدعفونی کننده، پاک کننده و حلال در صنایع مختلف.

روش‌های تولید ایزوپروپیل الکل

این ماده به دو روش اصلی تولید می‌شود که در ادامه شرح می دهیم:

هیدراتاسیون مستقیم پروپیلن

 در این روش، پروپیلن با آب در حضور کاتالیزورهای اسیدی واکنش می‌دهد تا این الکل تشکیل شود.

هیدراتاسیون غیر مستقیم پروپیلن

در این روش، پروپیلن ابتدا با اسید سولفوریک واکنش داده و سپس با آب ترکیب می‌شود تا این ماده به دست آید.

روش های دیگری نیز جهت تولید این ماده وجود دارد که به اختصار توضیح داده می شود:

سنتز ایزوپروپیل یدید

در این روش، اسید هیدرویدیک با پروپن واکنش داده و ایزوپروپیل یدید و هیدروژن تولید می‌شود. سپس ایزوپروپیل یدید با هیدروکسید نقره هیدرولیز شده و ایزوپروپانول  و یدید نقره به دست می‌آید.

فرایند اکسو

در این روش، پروپان با اکسیژن در حضور کاتالیزور فلزی واکنش داده و استون و متانول تولید می‌شود. سپس استون با هیدروژن در حضور کاتالیزور فلزی هیدروژنه شده و ایزوپروپانول  به دست می‌آید.

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی ایزوپروپیل الکل

این ماده دارای خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاصی است که آن را به یک ماده پرکاربرد تبدیل کرده است. در جدول زیر به برخی از این خصوصیات اشاره شده است:

کاربردهای ایزوپروپیل الکل

ضدعفونی کننده

  الکل 70% که اتانول هم نامیده می شود، رایج‌ترین ضدعفونی کننده برای پوست و سطوح است. این الکل به طور موثر باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها را از بین می‌برد.

پاک کننده

 این الکل به عنوان حلال در بسیاری از پاک کننده‌ها از جمله پاک کننده‌های شیشه، پاک کننده‌های برد و پاک کننده‌های اپتیک استفاده می‌شود.

حلال

 این ماده حلال قوی برای طیف گسترده‌ای از مواد از جمله چربی‌ها، روغن‌ها، رزین‌ها و لاک‌ها است.

مواد اولیه شیمیایی

ایزوپروپانول  در تولید بسیاری از مواد شیمیایی از جمله استون، ایزوپروپیل است.

کاربردهای ایزوپروپیل الکل در صنعت

این الکل (IPA) به دلیل خواص منحصر به فرد خود در بسیاری از صنایع و کاربردهای مختلف استفاده می‌شود. در ادامه به توضیح بیشتر در مورد برخی از این کاربردها می‌پردازیم:

۱. بهداشت و ضدعفونی‌کننده‌ها

ایزوپروپانول  به عنوان یکی از اصلی‌ترین مواد ضدعفونی‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد. خواص ضد باکتریایی و ضد ویروسی این ماده باعث می‌شود که در تولید محصولات ضدعفونی‌کننده دست، پاک‌کننده‌های سطحی و ضدعفونی‌کننده‌های پزشکی کاربرد داشته باشد. معمولاً از محلول ۷۰ درصد برای ضدعفونی کردن استفاده می‌شود.

۲. آرایشی و بهداشتی

در صنایع آرایشی و بهداشتی، به عنوان حلال برای تولید عطرها، لاک‌های ناخن، اسپری‌های مو و محصولات آرایشی دیگر استفاده می‌شود. این ماده به افزایش ماندگاری و پایداری این محصولات کمک می‌کند.

۳. صنایع داروسازی

در صنایع داروسازی، به عنوان یک حلال برای تولید داروها، استخراج مواد فعال از گیاهان و تمیز کردن تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین در تولید ضدعفونی‌کننده‌های پزشکی و محصولات بهداشتی دارویی کاربرد دارد.

۴. صنایع الکترونیک

در صنایع الکترونیک، برای تمیز کردن قطعات الکترونیکی و بردهای مدار چاپی استفاده می‌شود. این ماده بدون باقی گذاشتن اثرات ناخالصی و رطوبت، آلودگی‌ها و چربی‌ها را از سطح قطعات الکترونیکی پاک می‌کند.

۵. صنایع چاپ و رنگ

 به عنوان حلال و تنظیم‌کننده‌ی ویسکوزیته در صنایع چاپ و رنگ استفاده می‌شود. این ماده به بهبود خواص رنگ‌ها و جوهرها، افزایش کیفیت چاپ و سرعت خشک شدن آن‌ها کمک می‌کند.

۶. صنایع خودروسازی

در صنایع خودروسازی، برای تمیز کردن قطعات خودرو و سیستم‌های سوخت‌رسانی، تمیز کردن شیشه‌ها و همچنین به عنوان یک ماده ضد یخ استفاده می‌شود.

۷. صنایع شیمیایی

در صنایع شیمیایی، به عنوان یک حلال و ماده واسط در تولید مواد شیمیایی مختلف استفاده می‌شود. این ماده به حل کردن مواد و تسهیل واکنش‌های شیمیایی کمک می‌کند.

۸. صنایع غذایی

در صنایع غذایی، به عنوان یک عامل ضدعفونی‌کننده برای تجهیزات و سطوح در تماس با مواد غذایی استفاده می‌شود. همچنین در تولید عصاره‌های غذایی و به عنوان یک حلال در فرمولاسیون مواد غذایی به کار می‌رود.

نکات ایمنی و MSDS ایزوپروپیل الکل

این ماده علیرغم کاربردهای گسترده، ماده‌ای سمی و قابل اشتعال است. لذا هنگام استفاده از آن باید نکات ایمنی زیر را رعایت کرد:

از تماس مستقیم با پوست و چشم خودداری کنید. تماس با این ماده می‌تواند باعث سوزش، قرمزی و تحریک شود.

این الکل را در ظروف دربسته و در مکانی خنک و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.

استنشاق بخارات این ماده می‌تواند باعث سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ شود. در محیط‌های با تهویه مناسب از این ماده استفاده کنید.

این الکل ماده‌ای قابل اشتعال است. از آن در نزدیکی شعله یا منابع حرارتی استفاده نکنید.

در صورت بلعیدن این ماده، فوراً با پزشک تماس بگیرید.

اثرات زیست محیطی ایزوپروپیل الکل

این الکل ماده‌ای سمی است و می‌تواند اثرات منفی بر محیط زیست داشته باشد.

سمیت برای آبزیان

ایزوپروپانول  برای ماهی‌ها و سایر موجودات آبزی سمی است.

آلودگی هوا

انتشار بخارات ایزوپروپانول  در هوا می‌تواند به کیفیت هوا آسیب برساند.

آلودگی خاک

نشت این الکل به خاک می‌تواند باعث آلودگی خاک و آب‌های زیرزمینی شود.

با رعایت نکات ایمنی و استفاده صحیح از این ماده می‌توان از اثرات منفی آن بر محیط زیست جلوگیری کرد.

جایگزین‌های ایزوپروپیل الکل

در برخی موارد می‌توان از جایگزین‌های ایزوپروپانول  استفاده کرد.

اتانول

اتانول (الکل اتیل) جایگزینی رایج برای این ماده در ضدعفونی کننده‌ها و پاک کننده‌ها است.

سرکه سفید

سرکه سفید رقیق شده می‌تواند جایگزینی مناسب برای این ماده در تمیز کردن سطوح باشد.

جوش شیرین

جوش شیرین مخلوط با آب می‌تواند جایگزینی برای این ماده در پاک کردن برخی سطوح باشد.

انتخاب جایگزین مناسب برای ایزوپروپانول  به کاربرد مورد نظر بستگی دارد.

خرید ایزوپروپیل الکل 99 درصد

شرکت نماشیمی تامین کننده این ماده به صورت عمده می باشد. برای استعلام قیمت و خرید می توانید با شماره شرکت یعنی 91690789 – 021 تماس بگیرید.

قیمت ایزوپروپیل الکل ال جی

ال جی یک شرکت کره ای است که سالیان زیادی است تولید کننده این ماده بوده و در بازار ایران هم بار این شرکت خرید و فروش می شود. برای استعلام قیمت کافی است وارد سایت شرکت شده و یا با همکاران ما تماس بگیرید.

نتیجه‌گیری

ایزوپروپانول به دلیل خصوصیات فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد خود، به عنوان یکی از مهم‌ترین الکل‌ها در صنعت و بهداشت شناخته می‌شود. این ماده با داشتن کاربردهای متنوع در زمینه‌های مختلف، از جمله تولید محصولات بهداشتی و ضدعفونی‌کننده‌ها، نقش بسزایی در بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها دارد.

سوالات متداول

خرید ایزوپروپیل الکل صنعتی

این ماده با توجه به کاربردهای زیادی که در صنعت دارد، بخش عمده استفاده از آن صنعتی است. شرکت نماشیمی این ماده را برای مصارف صنعتی تامین می کند. برای استعلام قیمت کافی است وارد سایت شرکت شده و یا با همکاران ما تماس بگیرید.

تفاوت ایزوپروپیل الکل 70 درصد با 99 درصد

غلظت اتانول تا 70 درصد است و برای ضدعفونی کردن سطوح بهتر است اما غلظت ایزوپروپیل الکل بین 70 تا 99 درصد می باشد.

منابع

Wikipedia, pubchem, osha