ادتا 4 سدیم | EDTA 4Na

ادتا 4 سدیم چیست و چه  کاربردهایی دارد؟

ادتا یا EDTA (اتیلن دی‌آمین تترا استیک اسید) که با نام نمک سدیم نیز شناخته می‌شود، یک ترکیب شیمیایی با خواص جالب است. این ماده به‌طور گسترده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. EDTA به دلیل ویژگی‌های شیمیایی خاص خود، به‌عنوان یک عامل کاهنده (chelating agent) به کار می‌رود و به یون‌های فلزی متصل می‌شود تا از واکنش آن‌ها با سایر مواد جلوگیری کند.

خرید ادتا 4 سدیم

خرید ادتا 4 سدیم روش های متنوعی را شامل می شود. برای خرید این ماده به واردکنندگان آن رجوع کنید. یکی از واردکنندگان این ماده نماشیمی است. برای خرید می توانید به سایت شرکت مراجعه و یا با همکاران ما تماس بگیرید.

ساختار شیمیایی و مکانیسم عملکرد ادتا 4 سدیم

EDTA یک ترکیب آلی است که به صورت یک پودر سفید یا کریستال‌های بی‌رنگ وجود دارد و در آب قابل حل است. ساختار شیمیایی آن شامل چهار گروه کربوکسیلات (COOH) و دو گروه آمینی (NH2) است که می‌تواند با یون‌های فلزی مانند کلسیم، منیزیم، آهن و مس واکنش دهد. مکانیسم عملکرد EDTA به این صورت است که به یون‌های فلزی می‌چسبد و آن‌ها را به حالت محلول درآورده و از تشکیل رسوبات و واکنش‌های نامطلوب جلوگیری می‌کند.

تاریخچه پیدایش ادتا

تاریخچه توسعه EDTA به اوایل قرن بیستم برمی‌گردد. در سال 1935، شیمیدانی آلمانی به نام فردیناند مونز (Ferdinand Münz) این ماده را برای اولین بار سنتز کرد. مونز در تلاش برای تولید جایگزین‌هایی برای مواد شیمیایی طبیعی مانند اسید سیتریک بود که در صنایع به عنوان عوامل کاهنده و پایدارکننده استفاده می‌شدند. کشف EDTA به عنوان یک عامل کاهنده مصنوعی که توانایی اتصال به یون‌های فلزی را دارد، تحولی بزرگ در صنعت شیمی ایجاد کرد.

کاربردهای ادتا 4 سدیم

این ماده کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف دارد از جمله:

صنایع غذایی

EDTA به‌عنوان ماده‌ای پایدارکننده در غذاها و نوشیدنی‌ها به کار می‌رود. این ماده با جلوگیری از اکسیداسیون و واکنش فلزات موجود در مواد غذایی با سایر اجزا، باعث افزایش ماندگاری محصولات می‌شود.

صنایع آرایشی و بهداشتی

در محصولات آرایشی و بهداشتی نظیر شامپوها، کرم‌ها و محصولات مراقبت از پوست، EDTA برای بهبود پایداری و جلوگیری از واکنش یون‌های فلزی موجود در مواد با سایر ترکیبات استفاده می‌شود. این ماده با جلوگیری از رسوب‌گذاری فلزات، باعث بهبود ظاهر و عملکرد محصولات آرایشی می‌شود.

صنایع پزشکی

در پزشکی، EDTA برای درمان مسمومیت با فلزات سنگین نظیر سرب، جیوه و کادمیوم به کار می‌رود. این ماده با چسبیدن به فلزات سنگین، آن‌ها را از بدن خارج می‌کند.

صنایع شوینده

EDTA در فرمولاسیون شوینده‌ها به عنوان یک ماده مؤثر در از بین بردن سختی آب استفاده می‌شود. این ماده با اتصال به یون‌های کلسیم و منیزیم موجود در آب سخت، باعث افزایش کارایی شوینده‌ها می‌شود.

کاربرد ادتا 4 سدیم در صنعت نساجی

یکی از کاربردهای مهم EDTA در صنعت نساجی است. در این صنعت، EDTA به‌عنوان یک عامل کاهنده فلزات سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد. فلزات سنگین مانند آهن و مس که ممکن است در آب یا مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیندهای رنگرزی و شستشو وجود داشته باشند، می‌توانند منجر به مشکلاتی مانند تغییر رنگ ناخواسته و کاهش کیفیت پارچه شوند. EDTA با اتصال به این فلزات، آن‌ها را غیر فعال کرده و از تأثیر منفی آن‌ها بر روی فرآیندهای تولید پارچه جلوگیری می‌کند.

افزایش کیفیت رنگرزی

در فرآیند رنگرزی، حضور یون‌های فلزی در آب یا مواد شیمیایی می‌تواند باعث تغییر در رنگ نهایی پارچه شود. EDTA با کلات کردن یون‌های فلزی و حذف آن‌ها از محلول، به بهبود کیفیت رنگرزی و پایداری رنگ کمک می‌کند.

کاهش رسوبات معدنی

در سیستم‌های شستشو و تمیزکاری، آب مورد استفاده معمولاً حاوی املاح معدنی است که می‌توانند به مرور زمان بر روی ماشین‌آلات و الیاف پارچه رسوب کنند. EDTA با تشکیل کمپلکس با این املاح معدنی، از تشکیل رسوبات جلوگیری کرده و باعث بهبود عملکرد و طول عمر ماشین‌آلات می‌شود.

بهبود تثبیت رنگ

ادتا همچنین در تثبیت رنگ پارچه پس از فرآیند رنگرزی مؤثر است، زیرا با حذف یون‌های فلزی که می‌توانند واکنش‌های نامطلوب ایجاد کنند، به پایداری و دوام رنگ کمک می‌کند.

به این ترتیب، استفاده از EDTA در صنعت نساجی نه تنها باعث بهبود کیفیت نهایی محصولات می‌شود، بلکه کارایی تولید و پایداری تجهیزات را نیز افزایش می‌دهد.

تفاوت ادتا 4 سدیم و ادتا 2 سدیم

ادتا به شکل‌های مختلفی از نمک‌های سدیم وجود دارد. از جمله EDTA 2 سدیم و EDTA 4 سدیم. تفاوت‌های اصلی آن ها در ساختار شیمیایی وویژگی‌های فیزیکی است.

ایمنی ادتا 4 سدیم و محیط زیست 

EDTA به‌طور کلی به‌عنوان یک ماده‌ی کم‌خطر در نظر گرفته می‌شود، اما با این حال تأثیرات محیطی آن به دلیل تجزیه‌ناپذیری نسبی در محیط‌های آبی، همچنان مورد بحث است. این ماده ممکن است باعث افزایش بار فلزی در آب‌ها شود و به‌همین دلیل توصیه می‌شود که استفاده از آن با دقت انجام شود.

نتیجه گیری

نمک سدیم EDTA یکی از پرکاربردترین ترکیبات در صنایع مختلف است که به‌دلیل خاصیت چسبیدن به یون‌های فلزی و جلوگیری از واکنش آن‌ها، نقش مهمی در بهبود کیفیت و پایداری محصولات مختلف ایفا می‌کند. با این حال، به دلیل برخی نگرانی‌های محیط زیستی، نیاز به تحقیقات و بررسی‌های بیشتر برای بهینه‌سازی استفاده از این ماده وجود دارد.

منابع

PubChem , NCBI